کد مطلب:46033 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:21

گنجینه پرسمان » فلسفه و منطق

علل چهار گانه براي ايجاد هر مخلوقي كدامند؟

هر موجود ممكن و هر مخلوقي حتي وجود ما به چهار علت براي پيدايش خود نياز دارد، كه اگر يكي از آنها منتفي شود، معلول هم منتفي ميشود

1 ـ علت فاعلي 2 ـ علت مادّي 3 ـ علت صوري 4 ـ علت غائي

براي واضح شدن مطلب مثالي بزنم، فرض كنيد شخصي ميخواهد ساختماني را براي سكونت خود تهيه كند، بنائي كه اين خانه را ميسازد علت فاعلي، و مصالح لازم اين خانه اعم از آهن، گچ، آجر، سيمان و غيره علت مادي، و شكل و هيئت و صورت اين خانه علت صوري،وسكونت در اين خانه علت غائي است. علت غائي از نظر تَحَصُّل ذهني مقدم بر ساير علل است، و از نظر تحقق خارجي موخر از همه، به عبارت واضحتر در مثالي كه زده شد، ابتدا انسان به فكر سكونت ميافتد، يعني ابتدا علت غائي (سكونت در مسكني) در ذهن حاصل ومحقق شده و بعد از اينكه علت فاعلي و مادي و صوري تأمين شد، علت غائي كه سكونت بود، حاصل ميشود.

خلق كردن ما هم مستثني از اين 4 علت نبوده است 1 ـ علت فاعلي كه خداوند است 2ـ علت مادي كه مواد تشكيل دهنده ساختمان بدنهاي ماست 3 ـ علت صوري كه هيئت آنهاست 4 ـ علت غائي كه تكامل و رسيدن به لقاء الهي است.

---

اخلاق اسلامي ج 1

اكبر خادم الذاكرين